به نظر شما کودکان چگونه صدای م را تولید می کنند؟
بیشتر والدین از من می پرسند که کودک من صدای م را نمی تواند بگوید و از من می خواهند به آنها آموزش دهم که آموزش صدای م چگونه است؟ برای پاسخ و کمک به این والدین گرامی من تجربیات خودم را درقالب یک مقاله برای آموزش صدای م برای کودکان آورده ام.
متخصصان گفتار درمانی و کاردرمانی یاشام آماده پاسخگویی به سوالات شما بزرگواران در مورد یادگیری و آموزش صدای م هستند برای مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید.
برای آموزش تلفظ صحیح صداها و از جمله آموزش صدای م راههای بسیار متفاوتی وجود دارد. اگر هنگام تولید صدای م به نحوه تولید دقت کرده باشید متوجه شده اید که اولا لبهای ما بسته است و ثانیا بینی ما و گلوی ما می لرزد. این مهارتهای تولیدی برای آموزش صدای م به آنها آموزش داده می شود.
صدای م یک صدای سرگرم کننده برای آموزش است زیرا حتی اگر کودک شما آن را به درستی در همه موقعیت های کلمات استفاده نمی کند، به احتمال زیاد از این صدا استفاده می کند یا با آن بازی کرده است. و احتمالا آن صدا را از زبان کودک خود شنیده اید.
ما-ما-ما-ما معمولاً یکی از اولین صداهایی است که بچههای کوچکمان زمزمه میکنند، زیرا صدای م از کنار هم قرار دادن لبها ایجاد میشود که یکی از اولین مهارتهای حرکتی است که بچههای کوچک یاد میگیرند. با این حال، اگر احساس می کنید باید از همان ابتدا شروع کنید، من شما را از طریق زیر مراحل راهنمایی می کنم.
نحوه آموزش و پرورش صدای /م/
خودتان صدا را بگویید و کوچولوی خود را تشویق کنید که از شما تقلید کند. در حالی که صدا را می گویید، دست فرزندتان را روی دهان خود قرار دهید تا بتواند ارتعاشات را احساس کند، سپس دست خود را روی دهان خود بگذارید و او را تشویق کنید تا صدا را تولید کند.
از آنها بخواهید خود را در آینه تماشا کنند تا مطمئن شوند که هر دو لب را به هم نزدیک می کنند. اگر به دلیل تون عضلانی کم در کنار هم قرار دادن لبها مشکل دارند، زمان انجام برخی تمرینات لب فرا رسیده است.
اگر اینطور است و تمرینات فوق به شما برای آموزش صدای م کمکی نکرد به مرکز آموزش و پرورش و توانبخشی اختلالات یادگیری یاشا و یاشام در تبریز و آذربایجان و مرکز توانبخشی آتیه اطلاع دهید تا پیشنهادات بیشتری ارائه کنند.
صدای /م/ را در هجاها تمرین کنید:
صدای /م/ را جلوی تمام مصوت های بلند و کوتاه، مو مای می و … قرار دهید. سپس صدای /م/ را در انتهای حروف صدادار تمرین کنید، ام اوم ایم و در نهایت در وسط حروف صدادار، اما اوما ایم. اگر فرزند شما بتواند با موفقیت /م/ را در ابتدای هجاها بگوید، آنگاه آماده است تا صدا را در ابتدای کلمات تمرین کند.
صدای /م/ را در کلمات تمرین کنید:
اگر کودک شما می تواند هجاهای بالا را با صدای زیبا /م/ بیان کند، آماده است تا آنها را به کلمات تبدیل کند. کارتهای تصویری از کلماتی که با صدای /م/ شروع می شوند، با صدای /م/ ختم می شوند یا در وسط /م/ قرار می گیرند وجود دارد.
صدای /م/ را به جملات منتقل کنید
اگر فرزند شما می تواند صدای /م/ را در ابتدای کلمات بگوید، صدای /م/ اولیه را در جملات تمرین کنید. به عنوان مثال “یک _ به من بدهید (موز).” جای خالی را با کلمات /م/ اولیه که تمرین میکردید پر کنید. اگر فرزند شما می تواند صدای /م/ را در آخر کلمات بگوید، صدای /م/ پایانی را در جمله ها تمرین کنید. به عنوان مثال، “ بخر (بادام)” دوباره جای خالی را با کلمات /م/ پایانی که تمرین کردید پر کنید. اگر فرزند شما می تواند صدای /م/ را به خوبی در وسط کلمات بگوید، پس از میانی /م/ در جمله ها تمرین کنید. به عنوان مثال، “سامی __ است (ماهی)
/م/ را به داستان منتقل کنید.
با کارت های تصویری که تمرین کرده اید، داستان های کوتاه بسازید. از کودکتان بخواهید بازگویی آنها را تمرین کند. به عنوان مثال، «مومیایی به کوه رفت و گل ختمی و ماکارونی خورد. سپس او با یک پری دریایی آشنا شد و شیر و کلوچه را با موز خورد.
برای انجام این کار خلاق باشید، مهمترین چیز این است که فرصتی برای فرزندتان ایجاد کنید تا حد امکان با صداها تمرین کند.
صدا را به مکالمه منتقل کنید.
اگر فرزند شما در حین بازگویی داستانهایی که ایجاد کرده اید با صدای /م/ موفق باشد، آماده است تا صدای /م/ را وارد مکالمه کند. در این مرحله است که اگر فرزندتان فراموش کرد که /م/ را به درستی در مکالمه تلفظ کند، می توانید تصحیح کنید. امیدوارم این پیشنهادات کمک کند. به یاد داشته باشید، هر چه فرصتهای بیشتری برای تمرین صداها داشته باشید، سریعتر شاهد تغییر خواهید بود. صبور باشید، هیچ کس تحت استرس عملکرد خوبی ندارد، به خصوص بچه های ما.
فعالیتهای لازم و مکمل بیشتر برای آموزش صدای م
صدای م یازدهمین صدای بدون واک در زبان فارسی است. با روی هم قرار دادن و برخورد دو لب باهم صدای م تولید می شود. تمزینات زیر برای تولید صدای م مفید است.
شناسایی صدا برای آموزش صدای م:
برای آموزش صدای م نیاز است که ابتدا فرد با آن صدا آشنا شود. به فرد نشان دهید که صدای م چگونه تولید می شود. برای نشان دادن آن می توانید از تصاویر، فیلم و خود صدا استفاده نمایید. از او بخواهید که با چسباندن لبها به هم حرکت دهان ماهی را تقلید نماید.
تمرین تولید صدا برای آموزش صدای م:
بعد از آنکه کودک توانست صدای م را بشناسد باید از او بخواهیم که آن صدا را گفته و تولید نماید. می توانیم از کودک بخواهیم که کلمات و جملاتی که با صدای م شروع می شوند را بگوید و تکرار نماید. می توانید از کودک بخواهید که آوازها یا شعرهای دارای صدای م را بلند بخواند.
تقویت مهارتهای شنیداری برای آموزش صدای م:
برای تشخیص درست صدای م باید مهارتهای شنیداری کودک را تقویت نماییم. از کودک بخواهید که از بین صداهای مختلفی که می شنود، صدای م را شناسایی نماید. می توانید از کودک بخواهید که کلمات یا جملات شروع شده با صدای م را شنیده و بگوید.
چند فعالیت برای آموزش صدای م
بازی با آینه برای آموزش صدای م :
جلوی آینه بنشینید و سپس با چسباندن لبها به هم صدای م را تولید کنید. به فرد نشان دهید که چگونه لبها هنگام تولید صدای م حرکت می کنند.
بازی با بادکنک برای آموزش صدای م:
بادکنک پر از هوا را مقابل دهان فرد قرار دهید. فرد باید دهان خود را به بادکنک بچسباند و سعی کند که بادکنک را باد نماید.
بازی با آب برای آموزش صدای م:
در مقابل دهان کودک لیوان پر از آب را قرار دهید و از کودک بخواهید که با پسباندن لبها به هم آب داخل لیوان را فوت کند.
بازیهای آموزشی صدای م را روزانه حداقل نیم ساعت انجام دهید و با تکرار آن کودک تدریجا صدای م را درست تلفظ خواهد نمود.
بازیهای خانگی برای آموزش صدای م
در اینجا چند بازی برای آموزش صدای م به کودکان آورده شده است:
بازی 1: بازی با اسباب بازی برای آموزش صدای م
با اسباب بازیهایی که می توانید آنها را به صدای م ارتباط دهید، بازی کنید مثلا اسباب بازی ماشین را بردارید و همزمان تولید صدای م آنرا حرکت دهید و از کودک یا فرد بخواهید که انرا تکرار نماید. ماشین دارد می رود م م م م م م م م
بازی 2: بازی با آینه برای آموزش صدای م
همراه با کودک جلوی آینه بایستید و صدای م را بگویید سپس توجه کودک را به لبهای خودتان جلب کنید و بگویید که وقتی من صدای م را می گویم لبهایم اینگونه تکان می خورد نگاه کن و از من تقلید کن.
بازی 3: بازی با شعر برای آموزش صدای م
اشعاری را که دارای صدای م هستند را برای کودک بخوانید و از او بخواهید که صدای م را پیدا کند. شعری مانند شعر زیر را بخوانید.
مادر مهربانم، با موهای طلایی، با لبخند زیبا، با چشمان قشنگ
بازی 4: بازی با کلمات برای آموزش صدای م:
از کودک بخواهید در کلماتی که شما می گویید صدای م را پیدا کند. مانند کلمات: مامان، بابا، مار، میز، گل
بازی 5: بازی با کارت برای آموزش صدای م:
کارتهایی را که دارای صدای م هستند را بین سایر کارتها قرار دهید و از فرد بخواهید که کارتهای دارای صدای م را از بین کارتها شناسایی نماید.
بازی 6: بازی با کاردستی برای آموزش صدای م:
با کودک خود کاردستی را درست نمایید که در آن صدای م وجود داشته باشد و روی آن صدای م را بنویسید. مثلا یک ماهی کاغذی درست کنید کودک آنرا رنگ کند و یم صدای م بزرگ روی آن بنویسید.
این بازی ها را می توان با توجه به سن و توانایی کودک، ساده یا پیچیده تر کرد. همچنین می توان این بازیها را با سایر فعالیت های آموزشی مانند قصه خوانی، رنگ آمیزی یا بازی های فکری ترکیب کرد.
آموزش صدای م به کودک توسط والدین:
تولید صدای م یکی از ساده ترین صداها است می توانید از بازیها و روشهای زیر درخانه استفاده نمایید.
بازی با زبان برای آموزش صدای م:
گفتن صدای م را به کودک نشان دهید و از او بخواهید آنرا تکرار کرده و در کلمات مختلف پیدا نماید. مثلا کلمه ماه را بگویید و از او بخواهید به شما بگوید که صدای م در کلمه ماه کجاست.
استفاده از تصاویر برای آموزش صدای م:
والدین در خانه می توانند کارتها و اشیا دارای صدای م را جلوی کودک قرار دهند و از او بخواهند که اشیا و تصاویر دارای صدای م را پیدا کرده، نشان داده و بگویندخواندن شعر و داستان برای آموزش صدای م:
برای کودک خود شعر یا داستان بخوانید و در آن صدای م را برجسته بگویید تا توجه کودک به صدای م جلب شود و می توانید چندین بار آنرا برای کودک تکرار نمایید.
استفاده از فلش کارت برای آموزش صدای م:
بلش کارتهایی را که دارای صدای م هستند را به کودک نشان داده و نام آنها را بگویید و از او بخواهید دقت کند که آیا صدای م را می شنود یا خیر. اگر کودک شدای م را نمی شنید آن صدا را برجسته کنید.
نکات مهم هنگام آموزش صدای م
کودکان در سنین بین 3 تا 4 سال آماده یادگیری صداها هستند. آموزش صداها ابتدا از صداهای ساده شروع شده و به سمت صداهای پیچیده می رود. آموزش صداها باید تا حد امکان به صورت سرگرمی و بازی باشد تا کودک از یادگیری لذت بیشتری ببرد.صبور بودن در یادگیری و یاد دادن صداها بسیار مهم است زیرا صداها در کودکان مختلف و در صداهای متفاوت زمانهای مختلفی فرا گرفته می شوند.
اگر فرد با چند هفته تلاش نتوانست به گفتن صداها مسلط شود با متخصص گفتار درمانی یاشام به صورت رایگان مشورت نمایید.
آموزش صدای م
صدای «م» یک صدای همخوان بسته لبی است. برای تولید این صدا، لبها را به هم میچسبانیم و از میان آنها هوا خارج میکنیم.
مراحل آموزش صدای م توسط والدین
در مرحله اول کودک را با لبهایش آشنا نمایید و به او نشان دهید که آنها حرکت کرده و می توانیم آنها را بهم بچسبانیم. برای اینکار می توانید حرکات مختلفی را با لبها انجام دهید.
در مرحله بعدی لبهایتان را به هم چسبانده و از میان آنها هوا عبور دهید تا صدای م تولید شود. جلوی آینه کودک را تشویق کنید تا لبها را به هم چسبانده و اینکار را تکرار نماید با اینکار کودک نحوه تولید صدای م را ببیند.
در این مرحله پس از آنکه کودک توانست صدای م را تولید کند می توانید کودک را با کلماتی که این صدا را دارند آشنا نمایید برای این کار از صداهای آسان شروع کنید. کلماتی مانند مار، مهر، مشت و غیره.
بازی کردن یکی از بهترین راهها برای آموزش صداها می باشد. از بازیهایی که در این مقاله به آنها اشاره شده است استفاده نمایید تا کودک صداهای مورد نظر را یاد بگیرد. اگر باز همچنان سوال و مشکلی برای شما وجود داشت به رایگان از متخصصان گفتار درمانی یاشام مشاوره بگیرید.