اختلالات گفتار و 3 نوع مهم آن

در اینجا ما تعریفی از گفتار و اختلالات گفتار را ارایه می کنیم که در انجمن گفتار و زبان آمریکا (ASHA) ارایه شده است.

در صورت داشتن سوال همکاران فوق تخصص گفتار درمانی و کاردرمانی تبریز یاشام آماده ارایه مشاورات رایگان مجازی و حضوری هستند. با مرکز فوق تخصصی توانبخشی یاشام تماس بگیرید.

گفتار چیست؟

به عنوان یک فرایند: گفتار، یکی از مهم‌ترین روش‌های ارتباط انسان‌ها است که از طریق آن، افکار، احساسات و اطلاعات خود را با دیگران به اشتراک می‌گذارند. این فرایند با تولید صدا توسط دهان و تا حدی بینی انسان انجام می‌شود. در تولید گفتار، اجزای مختلفی از جمله دندان‌ها، زبان کوچک و بزرگ، حنجره، بینی و کام نقش دارند.

مراحل مختلف تولید گفتار شامل موارد زیر است: تنفس: هوا از طریق ریه‌ها به سمت حنجره هدایت می‌شود. آواسازی: تارهای صوتی در حنجره به ارتعاش در می‌آیند و صدا تولید می‌کنند. تشدید: صدا در حفره‌های دهان، بینی و سینوس‌ها شکل می‌گیرد و به اصوات مختلف تبدیل می‌شود. تولید واج: زبان، لب‌ها و دندان‌ها با حرکات ظریف خود، اصوات را به واج‌های مختلف تبدیل می‌کنند. ترکیب واج‌ها: واج‌ها با نظم و ترتیب خاصی کنار هم قرار می‌گیرند و کلمات را تشکیل می‌دهند.

به عنوان یک محصول: گفتار به عنوان محصول، به مجموعه‌ای از کلمات و جملاتی گفته می‌شود که توسط یک فرد بیان می‌شود. این مجموعه می‌تواند شامل مکالمه، سخنرانی، داستان، شعر و یا هر نوع بیان زبانی دیگری باشد.
گفتار، نقشی اساسی در زندگی انسان دارد و در زمینه‌های مختلفی از جمله: ارتباطات: گفتار، اصلی‌ترین ابزار ارتباط انسان‌ها با یکدیگر است. آموزش: از طریق گفتار، دانش و اطلاعات به نسل‌های بعدی منتقل می‌شود. فرهنگ: گفتار، یکی از مهم‌ترین عناصر فرهنگ هر جامعه است و هویت آن جامعه را نشان می‌دهد. سرگرمی: از گفتار برای داستان‌سرایی، شعرخوانی و سایر فعالیت‌های سرگرم‌کننده استفاده می‌شود.

تولید:

چطوری ما صداها را با به کاربردن زبان، دهان و لبها تولید میکنیم. مثلا ما چطوری میتونیم صدای “خ” را درخرگوش بگوییم و هرگوش نمیگیم نقص در هر کدام از آنها می تواند سبب اختلالات گفتار شود.

صوت:

چطوری ما تارآواها و تنفسمون را برای صداسازی استفاده میکنیم. صدای ما می تونه بلند یا کوتاه و زیر یا بم باشد. ما به صدامون با بیش از حد حرف زدن، بلند حرف زدن، بیش از حد سرفه کردن و …. صدمه میزینیم

روانی:

منظور ریتم گفتار ما هست. ما گاهی اوقات صداها را تکرار می کنیم و یا هنگام گفتار مکث می کنیم. بعضیها زیاد از اینها استفاده میکنند که ممکنه فرد دچار لکنت باشد.

انواع اختلالات گفتار:

حالا که تعریفی مشخص از گفتار ارایه نمودیم و با توجه به توصیفات بالا اجزا گفتار یعنی صوت، تولید و روانی را تعریف کردیم. می توانیم بگوییم که هرگونه نقص و مشکل در اجزا صوت، روانی و تولید باعث اختلال تولید، اختلال صوت و روانی گفتار می گردد و فرد مبتلا به اختلالات گفتار است.

اختلال تولید نوعی از اختلالات گفتار

اختلال تولید بخشی از اختلالات گفتار است. در اختلالات تولیدی فرد مبتلا نمی تواند صداهای گفتاری را مانند اکثریت افراد جامعه تلفظ کند.

اختلال روانی گفتار نوعی از اختلالات گفتار:

اختلالات روانی گفتار جزیی ازاختلالات گفتار است. فرد مبتلا نمی تواند مانند اکثریت جامعه روان حرف بزند مثلا در گفتن کلمات آنها را می کشد، گیر می کند و یا تکرار می کند.

اختلالات صوتی نوعی از اختلالات گفتار:

این اختلالات جزیی از اختلالات گفتاری است. فرد مبتلا صدایی مانند همسالان، همجنسان جامعه خود ندارد مثلا مردی که صدایش شبیه صدای زنان است و بلعکس. فرد صدایش گرفته است. به سختی می تواند صدا تولید کند.

اختلال صوتی نوعی اختلال گفتار محسوب میشود که در اون کیفیت، زیر و بم و بلندی صدای فرد به طور غیرطبیعی تغییر پیدا می‌کند. این تغییر صدا می‌تواند در اثر مشکلات مختلفی به وجود بیاید، از جمله:

مشکلات مربوط به تارهای صوتی: مثل آسیب، فلج، التهاب یا تومور تارهای صوتی
مشکلات تنفسی: مثل آسم، سرفه‌های مزمن یا تنفس سریع
استفاده بیش از حد از صدا: مثل داد زدن، جیغ کشیدن یا صحبت کردن طولانی مدت
خشکی تارهای صوتی: به دلیل کمبود آب بدن، مصرف زیاد کافئین یا سیگار کشیدن
مشکلات عصبی: مثل فلج مغزی یا سکته مغزی
بیماری‌های زمینه‌ای: مثل ریفلاکس اسید معده، بیماری‌های غدد تیروئید یا آلرژی

انواع مختلفی از اختلالات صوتی به عنوان اختلالات گفتار

اختلال صوتی نوعی اختلالات گفتار محسوب میشود که در اون کیفیت، زیر و بم و بلندی صدای فرد به طور غیرطبیعی تغییر پیدا می‌کند. این تغییر صدا می‌تونه در اثر مشکلات مختلفی به وجود بیاد، از جمله:

مشکلات مربوط به تارهای صوتی: مثل آسیب، فلج، التهاب یا تومور تارهای صوتی
مشکلات تنفسی: مثل آسم، سرفه‌های مزمن یا تنفس سریع
استفاده بیش از حد از صدا: مثل داد زدن، جیغ کشیدن یا صحبت کردن طولانی مدت
خشکی تارهای صوتی: به دلیل کمبود آب بدن، مصرف زیاد کافئین یا سیگار کشیدن
مشکلات عصبی: مثل فلج مغزی یا سکته مغزی
بیماری‌های زمینه‌ای: مثل ریفلاکس اسید معده، بیماری‌های غدد تیروئید یا آلرژی
انواع مختلفی از اختلالات صوتی وجود داره، از جمله:

دیسفونی عملکردی: شایع‌ترین نوع اختلال صوتی است که به دلیل استفاده نادرست از تارهای صوتی به وجود میاید.
دیسفونی عضوی: به دلیل آسیب یا بیماری تارهای صوتی به وجود میاید.
دیسفونی عصب شناختی: به دلیل آسیب به اعصابی که تارهای صوتی رو کنترل می‌کنن به وجود میاید.

علائم اختلالات صوتی به عنوان اختلالات گفتار می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

گرفتگی صدا: رایج‌ترین علامت اختلال صوتیه.
خارش گلو: به خصوص بعد از صحبت کردن زیاد
احساس درد یا سوزش در گلو:
کاهش بلندی صدا: فرد ممکنه صداش ضعیف باشه یا به زور شنیده بشه.
تغییر در زیر و بم صدا: صدای فرد ممکنه خشن، بم یا جیغ جیغی باشه.
خستگی صدا: فرد بعد از صحبت کردن کوتاه، احساس خستگی در صداش می‌کنه.
اگر هر یک از این علائم رو تجربه می‌کنید، مهمه که به پزشک یا متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید تا علت مشکل مشخص بشه و درمان مناسب دریافت کنید.

درمان اختلالات صوتی به عنوان اختلالات گفتار به نوع و شدت اون بستگی دارد. روش‌های درمانی مختلفی وجود داره، از جمله:

استراحت صدا: مهم‌ترین قدم در درمان اکثر اختلالات صوتی، استراحت دادن به صدا است.
تمرینات صوتی: گفتاردرمانگر می‌تونه به شما تمریناتی رو آموزش بده که به تقویت عضلات تارهای صوتی و بهبود کیفیت صداتون کمک کند.
دارو: در برخی موارد، ممکنه برای کاهش التهاب یا درد از دارو استفاده بشه.
جراحی: در موارد شدید، ممکنه برای اصلاح مشکل تارهای صوتی نیاز به جراحی باشه.
با تشخیص و درمان صحیح، اکثر افراد مبتلا به اختلالات صوتی می‌تونن کیفیت صداشون رو بهبود ببخشن و به طور واضح و راحت صحبت کنن.

وجود داره، از جمله:

دیسفونی عملکردی: شایع‌ترین نوع اختلال صوتیه که به دلیل استفاده نادرست از تارهای صوتی به وجود میاید.
دیسفونی عضوی: به دلیل آسیب یا بیماری تارهای صوتی به وجود میاید.
دیسفونی عصب شناختی: به دلیل آسیب به اعصابی که تارهای صوتی رو کنترل می‌کنن به وجود میاید.
علائم اختلالات صوتی می‌تونه شامل موارد زیر باشد:

گرفتگی صدا: رایج‌ترین علامت اختلال صوتی است.
خارش گلو: به خصوص بعد از صحبت کردن زیاد
احساس درد یا سوزش در گلو:
کاهش بلندی صدا: فرد ممکنه صداش ضعیف باشه یا به زور شنیده بشه.
تغییر در زیر و بم صدا: صدای فرد ممکنه خشن، بم یا جیغ جیغی باشه.
خستگی صدا: فرد بعد از صحبت کردن کوتاه، احساس خستگی در صداش می‌کنه.
اگر هر یک از این علائم رو تجربه می‌کنید، مهمه که به پزشک یا متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید تا علت مشکل مشخص بشه و درمان مناسب دریافت کنید.

درمان اختلالات صوتی به نوع و شدت اون بستگی دارد. روش‌های درمانی مختلفی وجود داره، از جمله:

استراحت صدا: مهم‌ترین قدم در درمان اکثر اختلالات صوتی، استراحت دادن به صداس.
تمرینات صوتی: گفتاردرمانگر می‌تونه به شما تمریناتی رو آموزش بده که به تقویت عضلات تارهای صوتی و بهبود کیفیت صداتون کمک کنه.
دارو: در برخی موارد، ممکنه برای کاهش التهاب یا درد از دارو استفاده بشه.
جراحی: در موارد شدید، ممکنه برای اصلاح مشکل تارهای صوتی نیاز به جراحی باشه.
با تشخیص و درمان صحیح، اکثر افراد مبتلا به اختلالات صوتی می‌تونن کیفیت صداشون رو بهبود ببخشن و به طور واضح و راحت صحبت کنن.