تفکر همگرا و تقویت آن نقش اساسی در یادگیری انسانها دارد همکاران ما در مرکز آموزش و توانبخشی یاشام با همکاران فوق تخصص گفتار درمانی و کاردرمانی با ارزیابی دقیق به بررسی و تعیین راهکارهای درمانی آن می پردازند. برای دریافت مشاوره و راهنمایی با ما تماس بگیرید.
تعریف تفکر همگرا و تقویت آن
تفکر همگرا فرآیند یافتن بهترین راه حل برای مشکلی است که در تلاش برای حل آن هستید. بسیاری از تستهایی که در مدارس استفاده میشوند، مانند تستهای چند گزینهای، تستهای املا، آزمونهای ریاضی و تستهای استاندارد، معیارهای تفکر همگرا هستند. تستهای هوش سنتی، مانند استنفورد بینه، تست هم گرا را نیز اندازهگیری میکنند.
تقاوت تفکر همگرا وتفکر واگرا
تفکر واگرا فرآیند ایجاد بسیاری از راه حل های منحصر به فرد برای حل یک مشکل است. تفکر هم گرا بر خلاف تفکر واگرا که خود به خود و بدون جریان است، سیستماتیک و منطقی است. هنگام استفاده از تفکر هم گرا، مراحل منطقی را به منظور تعیین بهترین راه حل اعمال می کنیم. هر زمان که از تفکر واگرا استفاده می کنیم، به جای انتخاب از بین گزینه های از پیش تعیین شده، گزینه ها را جستجو می کنیم.
تفکر همگرا به شدت به منطق و کمتر بر خلاقیت متکی است، در حالی که تفکر واگرا بر خلاقیت تاکید دارد. در مسائلی پایان باز تفکر واگرا کارآیی دارد و امکان خلاقیت را فراهم می کنند، بهترین کار را دارد. در شرایطی که بهترین پاسخ صحیح وجود دارد و امکان کشف پاسخ از طریق تجزیه و تحلیل اطلاعات ذخیره شده موجود وجود دارد، تفکر هم گرا بهترین عملکرد را دارد.
به عنوان مثال، اگر کسی از شما بپرسد 2 + 2 چیست، می دانید که تنها یک راه حل وجود دارد که کار می کند و اینکه می توانید از درک خود از جمع و اعداد برای یافتن بهترین پاسخ استفاده کنید که 4 است.
تفکر همگرا و تقویت آن چیست؟
تفکر هم گرا نوعی تفکر است که بر ارائه پاسخی واحد و ثابت برای یک مشکل تمرکز دارد. جهت گیری آن به دست آوردن بهترین یا اغلب پاسخ صحیح به یک سوال است. تفکر همگرا به عنوان ابزاری در حل خلاقانه مسئله استفاده می شود.
روشهای عملی برای تقویت تفکر همگرا:
1. تمرین حل مسئله:
مسائل چالشبرانگیز را انتخاب کنید: به جای مسائل ساده و دمدستی، به دنبال مسائلی باشید که نیاز به تفکر عمیقتر و چند مرحلهای دارند. از روشهای مختلف حل مسئله استفاده کنید: به جای چسبیدن به یک روش خاص، روشهای مختلف حل مسئله مانند طوفان فکری، رسم نمودار ذهنی، ماتریس ایدهها و … را امتحان کنید. راهحلهای خود را ارزیابی کنید: بعد از یافتن راهحل، به طور انتقادی آن را بررسی کنید و نقاط قوت و ضعف آن را بسنجید.
2. مهارتهای تحلیلی خود را تقویت کنید:
اطلاعات را به طور کامل تجزیه و تحلیل کنید: به جزئیات مسائل توجه کنید و تمام جوانب را قبل از تصمیمگیری در نظر بگیرید. به دنبال الگوها و روابط باشید: بین اطلاعات مختلف ارتباط برقرار کنید و الگوهایی را که میتوانند به شما در حل مسئله کمک کنند، شناسایی کنید. از تفکر منطقی استفاده کنید: از استدلال و منطق برای رسیدن به نتیجهگیریهای درست استفاده کنید.
3. خلاق باشید:
از ذهن خود برای یافتن راهحلهای جدید استفاده کنید: به دنبال ایدههای نو و غیرمعمول باشید و از کلیشهها دوری کنید. از طوفان فکری و سایر تکنیکهای خلاقانه استفاده کنید: این تکنیکها میتوانند به شما کمک کنند تا ایدههای جدیدی را به ذهن خود خطور دهید. از اشتباهات خود نترسید: اشتباهات بخشی از فرآیند خلاقیت هستند. از آنها به عنوان فرصتی برای یادگیری و رشد استفاده کنید.
4. دانش خود را گسترش دهید:
در مورد موضوعات مختلف مطالعه کنید: هرچه دانش بیشتری داشته باشید، در حل مسائل مختلف بهتر عمل خواهید کرد. به دنبال چالشهای جدید باشید: از منطقه امن خود خارج شوید و به دنبال تجربیات جدیدی باشید که به شما کمک میکنند تا مهارتهای خود را ارتقا دهید. با افراد باهوش و خلاق معاشرت کنید: صحبت با این افراد میتواند دیدگاههای جدیدی را به شما بدهد و به شما در تقویت تفکر خود کمک کند.
5. به طور مرتب تمرین کنید:
مانند هر مهارت دیگری، تفکر همگرا با تمرین تقویت میشود. سعی کنید هر روز زمانی را به حل مسئله، تجزیه و تحلیل اطلاعات و خلاقیت اختصاص دهید. با گذشت زمان، متوجه خواهید شد که در حل مسائل و یافتن راهحلهای جدید بهتر عمل میکنید.
نکات تکمیلی برای تقویت تفکر همگرا:
اعتماد به نفس داشته باشید: به تواناییهای خود برای حل مسائل پیچیده ایمان داشته باشید. صبوری داشته باشید: حل مسائل پیچیده زمان میبرد. ناامید نشوید و به تلاش خود ادامه دهید. از ابزارهای مناسب استفاده کنید: از نرمافزارها و ابزارهایی که میتوانند به شما در حل مسئله و تجزیه و تحلیل اطلاعات کمک کنند، استفاده کنید. با تمرین و پشتکار، میتوانید تفکر همگرا خود را تقویت کنید و به یک حلکننده ماهر مسائل تبدیل شوید.
روشهای عملی برای تقویت تفکر همگرا در کودکان:
1. بازی و سرگرمی:
بازیهای فکری و پازل: این بازیها به کودکان کمک میکنند تا مهارتهای حل مسئله، تفکر انتقادی و خلاقیت خود را ارتقا دهند. بازیهای نقشآفرینی: این بازیها به کودکان کمک میکنند تا از دیدگاههای مختلف به مسائل نگاه کنند و راهحلهای خلاقانهای ارائه دهند. بازیهای ساخت و ساز: این بازیها به کودکان کمک میکنند تا مهارتهای تفکر فضایی و حل مسئله خود را ارتقا دهند.
2. فعالیتهای آموزشی:
مسائل چالشبرانگیز: به کودکان مسائل چالشبرانگیزی بدهید که نیاز به تفکر عمیق و چند مرحلهای دارند. پروژههای تحقیقاتی: از کودکان بخواهید در مورد موضوعات مورد علاقه خود تحقیق کنند و یافتههای خود را به صورت شفاهی یا کتبی ارائه دهند. مناقشه و بحث: فرصتهایی را برای کودکان فراهم کنید تا در مورد موضوعات مختلف بحث و گفتگو کنند.
3. تشویق به تفکر انتقادی:
از کودکان بخواهید ایدهها و راهحلهای خود را توضیح دهند. از آنها سوالات چالشبرانگیز بپرسید که آنها را به فکر کردن وادار میکند. به آنها کمک کنید تا نقاط قوت و ضعف استدلال خود را شناسایی کنند.
4. پرورش خلاقیت:
فعالیتهای هنری و خلاقانه را تشویق کنید: نقاشی، مجسمهسازی، نوشتن داستان و … میتوانند به کودکان کمک کنند تا خلاقتر شوند. از کودکان بخواهید از ذهن خود برای یافتن راهحلهای جدید برای مسائل استفاده کنند. به آنها آزادی بدهید تا ایدههای خود را بدون ترس از قضاوت بیان کنند.
5. الگوبرداری:
خودتان الگوی تفکر همگرا برای فرزندانتان باشید. در مورد نحوه حل مسائل و یافتن راهحلهای خلاقانه با آنها صحبت کنید. به آنها نشان دهید که چگونه از اشتباهات خود به عنوان فرصتی برای یادگیری استفاده میکنند.