تمیز گفتار
تمیز گفتار یکی از مهارتهایی است که کودکان برای داشتن گفتار مناسب باید آنرا داشته باشند.
تمیز گفتار یکی از مهارتهای پیش کلامی لازم برای رشد گفتار و زبان هست.
منظور از تمیز گفتار چه می‌باشد؟ و اهمیت آن در چیست؟
تمرین‌های مربوط به تمیز گفتار، کودک را تشویق می‌نماید که به تفاوتهای میان یک یا چند صدا صدای گفتاری، کلمه یا گوش دهد
این مهارت را به مهارتهای شنیداری که قبلاً آموخته، اضافه نماید.
در واقع تشخیص تفاوتهای ظریف میان صداهای گفتاری، گام بسیار مهمی در یادگیری ادراک زبان شفاهی محسوب می‌شود.
چگونه میتوان مهارت تمیز گفتار را بهبود می‌بخشد؟
کودکان می‌توانند مهارت تشخیص تفاوتهای موجود در طول، ریتم و آهنگ صداها، کلمات و عبارات را بیاموزند.
در مراحل اولیه آموزشی به نظر می‌رسد که راهنمائیهای بینایی نظیر بیان چهره‌ای، اشارات و الگوهای لب به کودک در تشخیص تفاوت در صداهای متقابل کمک می‌نماید.
ارائه گزینه‌ها، به کودک، یک تمرین شنیداری روزمره محاسبه می‌شود که بواسطه آن بتواند تفاوت میان صداها را در محیط طبیعی کشف نماید.
به عنوان مثال هنگامی که کودک یک اسباب بازی می‌خواهد شما می‌توانید از وی بپرسید که آیا ماشین می‌خواهی یا هواپیما؟ در این گونه موارد بهتر است از ارائه مستقیم خواسته کودک (بدون پرسش از وی) خودداری کنید.
کودکان کم شنوا ممکن است همیشه نیاز به لب خوانی جهت تمایز برخی از صداهای گفتاری را داشته باشند.
مهارتهای شنیداری کودکان کم شنوا میتواند با تمرین، یعنی استفاده بهتر از باقی مانده شنوایی خویش، به نحو قابل توجهی بهبود یابد.
تمایز بیان صداها و عبارات کوتاه و بلند:
در این بخش از آموزشهای مربوط به گوش کردن به تفاوتهای میان عبارات و صداهای کوتاه و بلند استفاده شود.
یادگیری تشخیص تفاوتهای مربوط به طول و میزان کشش صدا به آنان کمک خواهد کرد
که از صداهای موجود در جریان گفتار آگاهی بیشتری کسب نموده و معنای گفتار را دریابند.تمایز میان کلمات و صداهای آشنا:
در این بخش جفت‌های کلمات با در نظر گرفتن تقابل شنیداری و بینایی آنها انتخاب می‌کردند
به عنوان مثال صداهای «مومو» و «کواک کواک» بسیار متفاوت هستند .
الگوی بینایی تلفظ آنها نیز بر روی لبها با هم تفاوت زیادی دارد.
بتدریج باید دامنه گسترده‌تری از صداها را به کودک ارائه دهیم تا وی بتواند به تمایز میان سه یا چهار صدای آشنا بپردازد.
در این راستا هر چه کودکان آشنایی بیشتری با صداهای مختلف پیدا کنند قادر خواهند شد که صداها را تنها با شنیدن آنها مورد تغییر قرار دهند.
صداهای واکه‌ای:
واکه‌ها در کلیه کلمات گفتاری به چشم می‌خوردند
کودکان در این بخش باید به شیوه‌ای منظم به تفاوت میان صداهای مختلف گوش دهند و اشکال مختلف را در تولید واکه‌های مختلف مورد تشخیص قرار دهند.
توانایی تشخیص این تفاوت اطلاعات مفیدی را برای آنان در مورد صداهای موجود در کلمات بدست می‌دهد.
جفت‌های کمینه:
کلماتی نظیر «موز‌ـ میز» که تنها در یک صدا متفاوت هستند جفت کمینه نام دارد.
در این دو کلمه تنها واکه‌ها با هم متفاوت هستند
کودک باید تفاوت میان این واکه‌ها را از طریق شنیدن یا لب‌خوانی تشخیص دهد.
اگر کودک شما هم به نظرتان در یکی از مهارتهای فوق مشکل داشت می توانید با متخصصان گفتار درمانی یاشام تماس و مشاورات لازم را بطور رایگان دریافت نمایید
تمیز گفتار
تمیز گفتار
تمیز گفتار یکی از مهارتهای پیش کلامی قبل از شروع گفتار است.
منظور ازتمیز گفتار چه می‌باشد؟ و اهمیت آن در چیست؟
تمرین‌های مربوط به تمیز گفتار، کودک را تشویق می‌نماید که به تفاوتهای میان یک یا چند صدا صدای گفتاری، کلمه یا گوش دهد و این مهارت را به مهارتهای شنیداری که قبلاً آموخته، اضافه نماید.
در واقع تشخیص تفاوتهای ظریف میان صداهای گفتاری، گام بسیار مهمی در یادگیری ادراک زبان شفاهی محسوب می‌شود.
چگونه میتوان مهارت تمیز گفتار را بهبود می‌بخشد؟
کودکان می‌توانند مهارت تشخیص تفاوتهای موجود در طول، ریتم و آهنگ صداها، کلمات و عبارات را بیاموزند.
در مراحل اولیه آموزشی به نظر می‌رسد که راهنمائیهای بینایی نظیر بیان چهره‌ای، اشارات و الگوهای لب به کودک در تشخیص تفاوت در صداهای متقابل کمک می‌نماید.
ارائه گزینه‌ها، به کودک، یک تمرین شنیداری روزمره محاسبه می‌شود که بواسطه آن بتواند تفاوت میان صداها را در محیط طبیعی کشف نماید.
به عنوان مثال هنگامی که کودک یک اسباب بازی می‌خواهد شما می‌توانید از وی بپرسید که آیا ماشین می‌خواهی یا هواپیما؟
در این گونه موارد بهتر است از ارائه مستقیم خواسته کودک (بدون پرسش از وی) خودداری کنید.
کودکان کم شنوا ممکن است همیشه نیاز به لب خوانی جهت تمایز برخی از صداهای گفتاری را داشته باشند.
اما مهارتهای شنیداری آنها میتواند با تمرین، یعنی استفاده بهتر از باقی مانده شنوایی خویش، به نحو قابل توجهی بهبود یابد.
تمایز بیان صداها و عبارات کوتاه و بلند:
در این بخش کودکان می‌توانند از آموزشهای مربوط به گوش کردن به تفاوتهای میان عبارات و صداهای کوتاه و بلند بهره ببرند.
یادگیری تشخیص تفاوتهای مربوط به طول و میزان کشش صدا به آنان کمک خواهد کرد که از صداهای موجود در جریان گفتار آگاهی بیشتری کسب نموده و معنای گفتار را دریابند.
تمایز میان کلمات و صداهای آشنا:
در این بخش جفت‌های کلمات با در نظر گرفتن تقابل شنیداری و بینایی آنها انتخاب می‌کردند به عنوان مثال صداهای «مومو» و «کواک کواک» بسیار متفاوت هستند و الگوی بینایی تلفظ آنها نیز بر روی لبها با هم تفاوت زیادی دارد.
بتدریج باید دامنه گسترده‌تری از صداها را به کودک ارائه دهیم تا وی بتواند به تمایز میان سه یا چهار صدای آشنا بپردازد.
در این راستا هر چه کودکان آشنایی بیشتری با صداهای مختلف پیدا کنند قادر خواهند شد که صداها را تنها با شنیدن آنها مورد تغییر قرار دهند.
صداهای واکه‌ای:
واکه‌ها در کلیه کلمات گفتاری به چشم می‌خوردند کودکان در این بخش باید به شیوه‌ای منظم به تفاوت میان صداهای مختلف گوش دهند و اشکال مختلف را در تولید واکه‌های مختلف مورد تشخیص قرار دهند. توانایی تشخیص این تفاوت اطلاعات مفیدی را برای آنان در مورد صداهای موجود در کلمات بدست می‌دهد.
جفت‌های کمینه:
کلماتی نظیر «موز‌ـ میز» که تنها در یک صدا متفاوت هستند جفت کمینه نام دارد. در این دو کلمه تنها واکه‌ها با هم متفاوت هستند کودک باید تفاوت میان این واکه‌ها را از طریق شنیدن یا لب‌خوانی تشخیص دهد.
صداها و عبارات کشیده و منقطع
□ صداهای کشیده و منقطع:
صدای کشیده مثل هـ هـ هـ هـ (هواپیما)
صدای منقطع مثل ق ق ق (قایق)
با مجموعه‌ای از هواپیماها و قایقهای اسباب‌بازی شروع به بازی کردن کنید. تصاویر آنها را بکشید و صدایشان را تولید نمائید. تصویری از دریا و آسمان را بر روی تخته سیاه یا یک ورقه بزرگ کاغذ ترسیم نمائید. هنگامی که می‌گویید «ه ه» نحوه قرارگیری هواپیما در آسمان را به کودک نشان دهید و هنگام تولید صدای «ق ق» کودک میتواند قایق را در داخل دریا بگذارد.
□ سایر صداهای کشیده و منقطع:
صداهای بلند: اواواواو……. (باد)
صداهای کوتاه: پ پ پ (ماهی)
هنگام تولید صدای «اواو» ابرها را در آسمان (تصویر) و درحین تولید صدای «پ پ» ماهی‌ها را در دریا بچسبانید.
□ عبارات کشیده ومنقطع:
عبارات کوتاه: بدوـ وایسا‌ـ بپرـ بالاـ بزن
عبارات بلند: “دور بزن” ـ “آماده به جای خود” ـ “برو به طرف در” ـ “دستت بگذار روی سرت”
دو عبارت مثل (“بدو” ـ “آماده بجای خود”) را از فهرستهای فوق انتخاب کنید یکی از دستورهای مذکور را به کودک ارائه کنید و با استفاده از اشارات، ژست و توصیف (در صورت لزوم) به وی نشان دهید که چه کاری را باید انجام دهد. در واقع کودک با تمرین می‌آموزد که بیان دو دستور تفاوت قائل شود و فعالیت مناسب را بدون کمک گرفتن انجام دهد.
کلمات و صداهای آشنا
□ صدای حیوانات:
میومیوـ کواک کواک‌ـ موموـ‌هاپ هاپ‌ـ بع بع‌ـ قدقد
وسائل لازم: حیوانات اهلی اسباب‌بازی‌ـ دو جعبه قدیمی و تعدادی مکعب
دو حیوان را انتخاب کنید که صدای آنها کاملاً تفاوت از هم باشد: مثل میومیوـ کواک کواک.
حین بازی کردن با حیوانات مختلف صدای آنها را نیز تولید نمائید.
عکس یک گربه را بکشید و روی یکی از جعبه‌ها بچسبانید و بر روی جعبه دیگر عکس یک اردک را بچسبانید.
سپس صدای گربه را تقلید نمائید در این هنگام کودک باید یک مکعب بردارد و در داخل جعبه‌ای که تصویر گربه بر روی آن است بیاندازد.
به همین صورت حین تقلید صدای اردک توسط شما، وی باید مکعب دیگری را در جعبه مربوط به اردک بیاندازد.
این بازی را با صدای سایر حیوانات ادامه دهید.
علاوه بر تصاویر حیوانات شما می‌توانید مثلاً عکس «شیر» را برای صدای گاو و عکس استخوان را برای صدای سگ انتخاب کنید.
□ صدای وسائل نقلیه:
هوهوچی‌چی (قطار) ـ بیب‌بیب (ماشین)ـ بروم بروم (موتور سیکلت) ـ آ آ (هواپیما). تمرین قبلی را که در مورد حیوانات بکار ببرید. این بار با صدای وسایل نقلیه (دوباره نقلیه) تکرار نمائید. می‌نماید کودک باید بدنبال قطار و با شنیدن صدای «بروم بروم» بدنبال موتور سیلکت برود.
□ صدای فعالیتها:
در حین بازی با اسباب بازیها، صدای هر یک را تولید نمائید.
زمانی که کودک با صدای مختلف آشنا شد، ابتدا اسباب بازیها را پنهان کنید.
سپس یکی از آنها را در داخل کیسه قرار دهید. صدای مربوط به اسباب‌بازی داخل کیسه را تولید نمائید.
ببینید آیا کودک میتواند قبل از نگاه کردن اسباب‌بازی داخل کیسه را حدس بزند.
چنانچه کودک قادر به بیان کلمات نیست از تصاویر مربوط به شیء مذکور جهت اشاره به آن استفاده کنید.
برای ایجاد صداهای دیگری که مربوط فعالیت می‌باشد میتوان از وسایل زیر استفاده نمود.
یک نردبان اسباب‌بازی: بالاـ بالاـ بالا./ یک قورباغه پلاستیکی جهنده: بپرـ بپرـ بپر./ یک سرسره اسباب‌بازی: پایین‌ـ پایین‌ـ پایین./ یک اسباب‌بازی کوکی متحرک: بروـ بروـ برو
□اسامی
این بازی به کودک کمک خواهد کرد که با اسامی دوستان و اعضای خانواده آشنایی بیشتری پیدا کند.
این بازی را میتوان با بکارگیری اسامی که شباهت زیادی با هم دارند دشوارتر کرد.
اسباب‌بازیها و شیرینهای کوچک را کادر پیچی نمائید و بر روی هر یک اسم یک نفر را یادداشت کنید.
به کودک اجازه دهید که در انتخاب یک یا چند اسم برای بسته‌ها به شما کمک نماید.
سپس بسته را با هم قاطی کنید و در داخل یک جعبه یا کیسه قرار دهید.
هر بار یکی از بسته‌ها را از کیسه خارج کنید و نام صاحب آن را بیان نمائید.
کودک در این هنگام باید شیرینی یا اسباب‌بازی را به فرد مورد نظر بدهد.
فهرست هجایی
کلمات تک هجایی کلمات دو هجای کلمات سه هجایی کلمات چهار هجایی
حیوانات گاو
سگ
خرس
ببر
فیل
تمساح
خرگوش
ماهی
پروانه
کرگدن
کانگورو
پرنده
غذا کیک
شیر
هویچ
گوجه
گیلاس
گلابی
مربا
بیسکوئیت
بستنی
سیب‌زمینی
توت فرنگی
وسایل نقلیه ماشین
قطار
تاکسی
اتوبوس
دوچرخه
کامیون
هواپیما
هلی‌کوپتر
موتورسیلکت
منزل تخت صندلی
پنجره
دودکش
تلفن
رادیو
کامپیوتر
اشیاء توپ
چتر
کتاب
جعبه
سبد
عروسک
بادکنک
صندلی
پوشاک کفش
کت
کلاه
مانتو
شلوار
ژاکت
دمپایی
پیراهن
هجاها
□ حیوانات:
وسایل لازم: جفت‌های تصاویر یا حیوانات اسباب بازی
ابتدا نام دو حیوان مختلف، یکی تک هجایی مثل گاو و دیگری سه هجایی مثل پروانه را انتخاب کنید.
این کلمات تفاوت دیداری و شنیداری زیادی دارند.
هنگامی که کودک با این کلمات آشنا شد، ماکت حیوانات را بین خودتان تقسیم نمائید و بازی جفت‌های را با هم انجام دهید.
ابتدا از کودک بخواهید که یک حیوان را با حیوان انتخابی شما جفت نماید.
بررسی کنید که آیا گزینه صحیح را انتخاب می‌نماید.
در صورت عدم موفقیت او را با اشاره یا تصویر راهنمایی کنید .
بتدریج بازی را سخت تر کنید و کلمه سوم را نیز به وی ارائه کنید.
مثال:
گاو (تک هجایی) و پروانه (سه هجایی)
سگ (یک هجایی) و فیل ( تک هجایی)
ببر (تک هجایی)، خرگوش (دو هجایی) و پروانه (سه هجایی)
–( در این مثال موارد بتدیرج سخت تر می شود. م.)–
□ غذاها:
دو کلمه متفاوت را از فهرست کلمات صفحه ۹ انتخاب کنید. مثل کیک (تک هجایی) و گلابی (سه هجایی)
تصاویر بزرگی از کیک و گلابی بکشید و نام یکی از آنها را بیان نمائید
در این هنگام کودک باید پس از شنیدن کلمه یک ستاره یا برچسب بر روی تصویر مورد نظر بچسباند.
سعی کنید که کلمات مذکور را در داخل جمله بکار بگیرید. بعنوان مثال:
” ستاره را روی کیک بچسبان” ، ” ستاره را روی گلابی بچسبان”
□ وسایل نقلیه
وسایل لازم: دو جعبه کفش خالی، لگو (آجرک خانه سازی)، تصویر دو وسیله نقلیه
دو کلمه متفاوت را از فهرست هجاها انتخاب کنید. برای مثال:
ماشین (دو سیلابی) و هواپیما (چهار سیلابی)
هر تصویر را روی یک جعبه کفش بچسبانید.
هرگاه شما نام یک وسیله را گفتید، کودک باید آجرکی را در جعبه مربوطه قرار دهد.
بهتر است کلمه را در داخل یک جمله بگوئید.
می توانید بجای جعبه کفش صندوق پست بسازید تا کودک تصاویر مربوطه را آنها بیندازد.
□ خانه
وسایل لازم: تصاویر لوازم خانه، تعدادی سنجاق کاغذ، چوب ماهیگیری آهنربایی
از فهرست هجاها دو کلمه متفاوت انتخاب کنید. مانند:
خانه (دو هجایی) و تلویزیون (پنج هجایی)
سه یا چهار تصویر از کلمات انتخاب شده را پیدا کنید و به آنها سنجاق کاغذ بزنید. هر گاه کودکتان کلمه مورد نظر را شنید باید تصویر مربوطه را به کمک چوب ماهیگیری آهنربایی از زمین بردارد.
□ اشیا
وسایل لازم: دو ورق کاغذ، مداد رنگی، دو آدمک پلاسیتکی
دو کلمه متفاوت انتخاب کنید. مانند:
توپ (تک هجایی) و تلفن (سه هجایی)
تصویر ساده از نردبان در هر صفحه کاغذ ترسیم نمائید و در بالای هر نردبان تصویر کلمات مورد نظر خود را بکشید.
هر بار که شما نام یکی از دو کلمه مورد را بیان کنید کودک یک آدمک اسباب بازی کوچک را که در پایین نردبان قرار دارد،
پله پله به سمت بالا می برد.
هنگامی که هر آدمک به انتهای نردبان رسید یک اسباب بازی واقعی به عنوان پاداش به کودک بدهید.
□ لباس:
وسائل لازم: یک عروسکهای مقوایی بهمراه لباسهایشان
در آغاز دو کلمه را از فهرست هجاها انتخاب کنید. مثل کفش (تک هجایی) و پیراهن (سه هجایی ).
اکنون نام یکی از آنها را برای کودک بیان کنید. کودک باید مطابق با کلمه بیان شده پوشاک مورد نظر را انتخاب نموده و بر تن عروسکها بچسباند.
همچنین کودک می تواند آن را رنگ کند و یا روی رخت آویز آویزان نماید.
حروف صدادار ( واکه ها )
□ واکه های کشیده
وسایل لازم: دو سطل خالی- مهره یا آجرک – کارت مقوایی کوچک
روی هر کارت یکی از واکه ها را بنویسید. بطور مثال:
او او او او او آ آ آ آ آ آ ای ای ای ای
(صدای باد) (صدای تمساح) (صدای موش)
دو صدا را برای شروع انتخاب کنید. مانند ” آ آ آ آ ” و ” ایی ایی ایی ایی “. تصاویر شیر و موش را به کودک نشان دهید و هر یک را بر روی یک سطل بچسبانید.
هر گاه شما بگوئید ” آ آ آ آ آ ” ، کودک باید یک مهره یا آجرک را داخل سطل مربوطه بیندازد و همین طور در مورد صدای ” ایی ایی ایی ایی ” عمل کنید.
□ واکه های کوتاه در مقابل واکه های کشیده
وسایل لازم: چند کارت مقوایی- مداد رنگی- چسب
واکه های کوتاه: ـَـــِــُـ ، مانند: ـِ برای صدای مورچه، ـُ برای کانگورو، ـَ برای صدای آدم آهنی
واکه های کشیده: آ – او – ایی ، مانند: صدای تمساح (آ)، صدای باد (او)، صدای موش(ایی)
دو صدا را برای تمرین انتخاب کنید. مانند: تمساح (آ) و مورچه ( ـِ ). تصویر مورچه و تمساح را در جایی از اتاق قرار دهید و هر گاه شما صدای (آ) را گفتید کودک باید آنرا بیابد و رنگ بزند.
جفت‌های کمینه
جفت‌های کمیته جفت کلماتی هستند که تنها در یک صدا با هم متفاوتند. بدین ترتیب کودک باید به شنیدن یا دیدن تفاوت میان این صداها بپردازد.
وسائل لازم: تصاویر مربوط به جفت کلمه‌های کمینه، میله چوبی و حلقه‌های پلاستیکی
یک جفت کلمه را برای کار کردن انتخاب کنید مثل تور- تیر. دو میله بر روی میز قرار دهید.
تصویر تور را در نزدیکی یک میله و تصویر تیر را در نزدیکی میله دیگر قرار دهید.
هنگامی که می‌گوئید تور، به کودک کمک کنید تا یک حلقه را در میله صحیح بیاندازد.
همین کار را با کلمه تیر انجام دهید. این کار ادامه دهید تا تمام حلقه ها بر روی میله ها قرار گیرند.
داستان ها و آوازها
□ اشعار مربوط به فعالیت:
اشعار فعالیت نظیر به یک توپ دارم را می توان با ریتم سریع یا کند خواند در این هنگام کودک با انجام فعالیتهای سریع یا کند میتواند با شما مشارکت نماید آوازها را می توان هم با صدای بلند و هم به آرامی خواند.
□ داستانها:
هنگام خواندن یک داستان کودک را تشویق کنید تا به برخی از کلمات بزبز قندی، گرگ و … گوش دهد. در طی شنیدن داستان هر بار که کلمه بز بز قندی بیان شود کودک باید زنگوله را به صدا در آورد و هنگام شنیدن کلمه گرگ می تواند صدای غرش در آورد و یا یک گرگ اسباب بازی را از جعبه بیرون آورد.
تمرین‌های شبیه تمرین فوق را می‌توانید و مورد سایر داستانها و شخصیتهای داستانی بکار بگیرید.
این فعالیت را با دو یا چند کودک می توانید انجام دهید.
تمیز گفتار و تقویت آن در کودکان
تمیز گفتار
تمیز گفتار یکی از مهارتهایی است که کودکان برای داشتن گفتار مناسب باید آنرا داشته باشند.
تمیز گفتار یکی از مهارتهای پیش کلامی لازم برای رشد گفتار و زبان هست.
منظور از تمیز گفتار چه می‌باشد؟ و اهمیت آن در چیست؟
تمرین‌های مربوط به تمیز گفتار، کودک را تشویق می‌نماید که به تفاوتهای میان یک یا چند صدا صدای گفتاری، کلمه یا گوش دهد
این مهارت را به مهارتهای شنیداری که قبلاً آموخته، اضافه نماید.
در واقع تشخیص تفاوتهای ظریف میان صداهای گفتاری، گام بسیار مهمی در یادگیری ادراک زبان شفاهی محسوب می‌شود.
چگونه میتوان مهارت تمیز گفتار را بهبود می‌بخشد؟
کودکان می‌توانند مهارت تشخیص تفاوتهای موجود در طول، ریتم و آهنگ صداها، کلمات و عبارات را بیاموزند.
در مراحل اولیه آموزشی به نظر می‌رسد که راهنمائیهای بینایی نظیر بیان چهره‌ای، اشارات و الگوهای لب به کودک در تشخیص تفاوت در صداهای متقابل کمک می‌نماید.
ارائه گزینه‌ها، به کودک، یک تمرین شنیداری روزمره محاسبه می‌شود که بواسطه آن بتواند تفاوت میان صداها را در محیط طبیعی کشف نماید.
به عنوان مثال هنگامی که کودک یک اسباب بازی می‌خواهد شما می‌توانید از وی بپرسید که آیا ماشین می‌خواهی یا هواپیما؟ در این گونه موارد بهتر است از ارائه مستقیم خواسته کودک (بدون پرسش از وی) خودداری کنید.
کودکان کم شنوا ممکن است همیشه نیاز به لب خوانی جهت تمایز برخی از صداهای گفتاری را داشته باشند.
مهارتهای شنیداری کودکان کم شنوا میتواند با تمرین، یعنی استفاده بهتر از باقی مانده شنوایی خویش، به نحو قابل توجهی بهبود یابد.
تمایز بیان صداها و عبارات کوتاه و بلند:
در این بخش از آموزشهای مربوط به گوش کردن به تفاوتهای میان عبارات و صداهای کوتاه و بلند استفاده شود.
یادگیری تشخیص تفاوتهای مربوط به طول و میزان کشش صدا به آنان کمک خواهد کرد
که از صداهای موجود در جریان گفتار آگاهی بیشتری کسب نموده و معنای گفتار را دریابند.تمایز میان کلمات و صداهای آشنا:
در این بخش جفت‌های کلمات با در نظر گرفتن تقابل شنیداری و بینایی آنها انتخاب می‌کردند
به عنوان مثال صداهای «مومو» و «کواک کواک» بسیار متفاوت هستند .
الگوی بینایی تلفظ آنها نیز بر روی لبها با هم تفاوت زیادی دارد.
بتدریج باید دامنه گسترده‌تری از صداها را به کودک ارائه دهیم تا وی بتواند به تمایز میان سه یا چهار صدای آشنا بپردازد.
در این راستا هر چه کودکان آشنایی بیشتری با صداهای مختلف پیدا کنند قادر خواهند شد که صداها را تنها با شنیدن آنها مورد تغییر قرار دهند.
صداهای واکه‌ای:
واکه‌ها در کلیه کلمات گفتاری به چشم می‌خوردند
کودکان در این بخش باید به شیوه‌ای منظم به تفاوت میان صداهای مختلف گوش دهند و اشکال مختلف را در تولید واکه‌های مختلف مورد تشخیص قرار دهند.
توانایی تشخیص این تفاوت اطلاعات مفیدی را برای آنان در مورد صداهای موجود در کلمات بدست می‌دهد.
جفت‌های کمینه:
کلماتی نظیر «موز‌ـ میز» که تنها در یک صدا متفاوت هستند جفت کمینه نام دارد.
در این دو کلمه تنها واکه‌ها با هم متفاوت هستند
کودک باید تفاوت میان این واکه‌ها را از طریق شنیدن یا لب‌خوانی تشخیص دهد.
اگر کودک شما هم به نظرتان در یکی از مهارتهای فوق مشکل داشت می توانید با متخصصان گفتار درمانی یاشام تماس و مشاورات لازم را بطور رایگان دریافت نمایید.
بازیهایی برای افزایش تمیز گفتار
بازیهایی برای افزایش تمیز گفتار
با استفاده از بازیهایی برای افزایش تمیز گفتار میتوان وضعیت گفتار را بهبود بخشید.
تمیز گفتار یکی از مهارتهای پیش کلامی لازم برای بهبود گفتار و زبان است
صداها و عبارات کشیده و منقطع بازیهایی برای افزایش تمیز گفتار
□ صداهای کشیده و منقطع:
صدای کشیده مثل هـ هـ هـ هـ (هواپیما)
صدای منقطع مثل ق ق ق (قایق)
با مجموعه‌ای از هواپیماها و قایقهای اسباب‌بازی شروع به بازی کردن کنید. تصاویر آنها را بکشید و صدایشان را تولید نمائید. تصویری از دریا و آسمان را بر روی تخته سیاه یا یک ورقه بزرگ کاغذ ترسیم نمائید. هنگامی که می‌گویید «ه ه» نحوه قرارگیری هواپیما در آسمان را به کودک نشان دهید و هنگام تولید صدای «ق ق» کودک میتواند قایق را در داخل دریا بگذارد.
□ سایر صداهای کشیده و منقطع:
صداهای بلند: اواواواو……. (باد)
صداهای کوتاه: پ پ پ (ماهی)
هنگام تولید صدای «اواو» ابرها را در آسمان (تصویر) و درحین تولید صدای «پ پ» ماهی‌ها را در دریا بچسبانید.
□ عبارات کشیده ومنقطعبازیهایی برای افزایش تمیز گفتار
عبارات کوتاه: بدوـ وایسا‌ـ بپرـ بالاـ بزن
عبارات بلند: “دور بزن” ـ “آماده به جای خود” ـ “برو به طرف در” ـ “دستت بگذار روی سرت”
دو عبارت مثل (“بدو” ـ “آماده بجای خود”) را از فهرستهای فوق انتخاب کنید یکی از دستورهای مذکور را به کودک ارائه کنید و با استفاده از اشارات، ژست و توصیف (در صورت لزوم) به وی نشان دهید که چه کاری را باید انجام دهد. در واقع کودک با تمرین می‌آموزد که بیان دو دستور تفاوت قائل شود و فعالیت مناسب را بدون کمک گرفتن انجام دهد.