در این مقاله ما در مورد تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی در 5 حیطه آشنا خواهیم شد.
اگر شما هم در مورد رشد و تکامل و تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی خود سوال دارید یا همکاران فوق تخصص گفتار درمانی، کاردرمانی، روانشناسی و آموزش ما تماس بگیرید تا راهنماییهای رایگان را دریافت فرمایید.
کودکان ۳٫۵ ساله در حال گذر از دوره‌ای از رشد و تحول سریع هستند و هر روز مهارتهای جدیدی را یاد می‌گیرند. تواناییهای کودکان 3 و نیم ساله، آنها در زمینه‌های مختلف، از جمله:
تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی در حیطه رشد فیزیکی:
مهارتهای حرکتی درشت: دویدن، پریدن، بالا رفتن، لگد زدن به توپ، گرفتن توپ، رقصیدن، و استفاده از اسباب‌بازی‌ها به طور ماهرانه.
مهارتهای حرکتی ظریف: گرفتن مداد یا مداد رنگی، نقاشی کردن، ورق زدن کتاب، لباس پوشیدن و درآوردن، و ساختن سازه‌های ساده با بلوک.
رشد شناختی و تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی :
زبان: صحبت کردن در جملات کامل، استفاده از ضمایر، تعریف داستان، پرسیدن سوالات، و درک دستورالعمل‌های ساده.
تفکر: حل معماهای ساده، دسته‌بندی اشیاء، شمارش، و درک مفاهیم مانند زمان، فضا، و علت و معلول.
رشد اجتماعی و عاطفی و تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی :
استقلال: غذا خوردن، لباس پوشیدن، و رفتن به دستشویی به طور مستقل.
بازی: بازی‌های تظاهری، بازی با همسالان، و نوبت گرفتن.
احساسات: بیان احساسات خود به طور کلامی و غیرکلامی، درک احساسات دیگران، و همدلی با آنها.
تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی در مهارتهای دیگر:
خلاقیت: نقاشی کشیدن، مجسمه‌سازی، رقصیدن، و آواز خواندن.
کنجکاوی: پرسیدن سوالات دائمی، کاوش در محیط اطراف، و تمایل به یادگیری چیزهای جدید.
نکاتی برای کمک به رشد و پیشرفت در تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی:
محیطی امن و حمایتی برای او فراهم کنید. فرصت‌های زیادی برای بازی و کاوش در اختیارش قرار دهید. با او صحبت کنید، برایش کتاب بخوانید، و به او در یادگیری زبان کمک کنید. احساسات او را درک و تأیید کنید. الگوی رفتاری خوبی برای او باشید. در صورت نگرانی در مورد رشد و پیشرفت او، با پزشک یا متخصص اطفال صحبت کنید.
به یاد داشته باشید که هر کودکی با سرعت خود رشد می‌کند و این نقاط عطف فقط یک راهنما هستند. مهم است که بر نقاط قوت کودک خود تمرکز کنید و به او در رسیدن به پتانسیل کامل خود کمک کنید.
مهارتهای فکری و ذهنی در تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی
تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی دارای ویژگیهایی است. آگاهی از این ویژگیها می تواند به قضاوت ما از پیشرفت و یا عقب ماندن کودکان کمک کند.
نکات مهم در پر کردن پرسشنامه تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی:
پرسشنامه طوری طراحی شده است که کودک ممکن است نتواند تمام فعالیتهای مورد اشاره در آن را انجام دهد. از این موضوع متعجب یا ناراحت نشوید . سوالات برای هر سن در ۵ بخش اصلی برای تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی طراحی شده اند :
(١) بخش برقراری ارتباط (که عمدتا مربوط به سخن گفتن و شنوایی است )، (٢)بخش حرکات درشت (که عمدتا مربوط به حرکات پاها و بازوها است)، (٣)بخش حرکات ظریف (که عمدتا مربوط به حرکات دستها و انگشتان است)، (۴)بخش حل مسئله (که عمدتا مربوط به درک مفاهیم است)، (۵) بخش شخصی-اجتماعی (که عمدتا مربوط به رفتارهای فردی و رفتارهای اجتماعی کودک است). یک “بخش کلی” هم در پایان ۵ بخش اصلی وجود دارد که سوالات آن عمومی هستند.
در مورد پاسخ هر کدام از سوالات مربوط به تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی اگر شک دارید. حتما باید فعالیت مورد اشاره در آن سوال را با کودک خود امتحان کنید و سپس به سوال پاسخ دهید .
معانی پاسخ ها در پرسشنامه تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی:
پاسخ “بلی” به معنی این است که کودک در حال حاضر قادر است فعالیت مورد نظر را انجام دهد. پاسخ “گاهی” به معنی این است که کودک به تازگی شروع به انجام فعالیت مورد نظر کرده است. پاسخ “هنوز نه” به معنی این است که کودک هنوز شروع به فعالیت مورد نظر نکرده است. توجه داشته باشید گاهی پیش می آید که کودک فعالیت مورد نظر را قبلا انجام می داده است. ولی حالا به دلیل اینکه فعالیت پیشرفته تری را یاد گرفته است. دیگر آن فعالیت قبلی را انجام نمی دهد یا بندرت انجام میدهد .
مثلا اگر سوال شده است “آیا کودک چهار دست و پا می رود ؟ ”اگر کودک شما قبلا چهار دست و پا می رفته ولی حالا راه می رود ،در این صورت بازهم باید پاسخ “بلی” را علامت بزنید . پاسخ به سوالات پرسشنامه را به یک بازی خانوادگی تبدیل نمایید، تا هم شما وهم کودکتان از آن لذت ببرید . بهتر است کودک هنگام تکمیل پرسشنامه آماده بازی باشد .
تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی در حیطه برقراری ارتباط :
پیش از پاسخ دادن مطمئن شوید که هر فعالیت را در مورد تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم ساله خود مشاهده یا تجربه کرده اید .
١- بدون اینکه از هر گونه اشاره یا حرکتی استفاد کنید، به کودک بگویید”کفش را روی میز بگذار” “کتاب را زیر صندلی بگذار” آیا کودک هر دو دستور را به طور صحیح انجام می دهد؟
٢- زمانی که کودک به تصاویر کتاب نگاه می کند. آیا توضیح می دهد که در هر تصویر چه کاری انجام می شود یا چه چیزی اتفاق می افتد؟ (برای مثال “هاپ هاپ می کنه”،”می دوه”، “می خوره”،”گریه می کنه”) شما می توانید بپرسید، این سگ (یا بچه) چکار می کنه؟
٣- به کودک نشان دهید که زیپ چگونه بالا و پایین می رود و بگویید”ببین این بالا و پایین میره”زیپ را تا نیمه بکشید و از کودک بخواهید تا آن را پایین بکشد هر بار که می گویید “بالا”،آیا کودک زیپ را بالا می کشد و هر بار که می گویید “پایین” آیا کودک زیپ را پایین می کشد؟
۴- زمانی که از کودک می پرسید “اسمت چیه؟” آیا در پاسخ نام و نام خانوادگی اش را می گوید؟
۵- اگر از اشاره استفاده نکنید و آنچه را که گفته اید ، تکرار نکنید ، آیا کودک از سه دستوری که ربطی به یکدیگر ندارند پیروی می کند .مثال، می توانید سه دستور زیر را به کودک ارائه دهید. “دست بزن(کف زدن)”، “به طرف در برو و بنشین”.
۶- آیا کودک برای ساختن جملات کاملی مثل “من دارم به اون پارک می رم”. “یه اسباب بازی دارین که باهاش بازی کنم ؟” “شما هم می آیی؟” از تمام کلمات لازم استفاده می کند؟ (برای مثال،”یک”،”آن”،”می” در فعل هایی مثل می روم .)
تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی در حیطه حرکات درشت
پیش از پاسخ دادن مطمئن شوید که هر فعالیت را در مورد تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی مشاهده یا تجربه کرده اید
١- آیا کودک با گذاشتن یک پا روی هر پله ،از پلکان بالا می رود؟ (پای چپ روی یک پله است و پای راست روی پله بعدی است). ممکن است که کودک دستش را به نرده یا دیوار بگیرد. (چنین امری را می توانید در جاهایی که دارای پلکان هستند،مثلا در پارک یا در منزل مشاهده کنید).
٢- آیا کودک بدون اینکه به چیزی یا جایی تکیه دهد ، برای حدود ١ ثانیه می تواند روی یک پایش بایستد؟
٣- آیا کودک در حالت ایستاده، بازویش را تا سطح شانه بالا می برد و توپ را به طرف جلو و به سمت فردی که در فاصله حدود ٢ متری از او ایستاده است،پرتاب می کند؟ (چنانچه توپ از دست کودک بیفتد،توپ را رها کند یا توپ را بدون بالا بردن دستش پرتاب کند،پاسخ “خیر” را علامت بزنید.)
۴- آیا کودک می تواند جفت پا ، حداقل حدود ١۵ سانتی متر به جلو بپرد؟
۵- زمانی که یک توپ را برای کودک پرت می کنید، آیا او آن را با هر دو دستش می گیرد؟ (باید حدود ١.۵ متر از کودک فاصله داشته باشید و برای این کار به او دو یا سه بار فرصت دهید؟)
۶- آیا کودک بدون اینکه کسی به او کمک کند، از پله های سرسره بالا رفته و سپس از بالای آن سر می خورد؟
تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی در حیطه حرکات ظریف
پیش از پاسخ دادن مطمئن شوید که هر فعالیت را در مورد تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی مشاهده یا تجربه کرده اید .
١- پس از اینکه کودک می بیند که یک دایره را رسم می کنید از او بخواهید تا دایره ای مثل دایره شما بکشد. کودک نبایددایره خودش را روی دایره شما بکشد.آیا او با کشیدن یک دایره از شما تقلید می کند؟
٢- پس از اینکه کودک می بیند که خطی را از یک طرف کاغذ به طرف دیگر آن رسم می کنید، از او بخواهید خطی مثل خط شما رسم کند. کودک نباید خط خودش را روی خط شما بکشد. آیا او با کشیدن یک خط در جهت افقی ، از کارشما تقلید می کند؟
٣-آیا کودک سعی می کند تا کاغذی را با قیچی مخصوص کودکان ببرد؟ لازم نیست که کودک حتما کاغذ را ببرد، بلکه باید در حالی که کاغذ را با یک دست نگه می دارد، قیچی را با دست دیگرش باز و بسته کند.( میتوانید نحوه استفاده از قیچی را به کودک نشان دهید. هرگاه کودک از قیچی استفاده می کند، حتما مواظب باشید، تا به خودش صدمه نرساند.)
۴- آیا کودک هنگام نقاشی کردن، مداد یا خودکار را مانند یک بزرگسال ، یعنی بین انگشت شست و سایر انگشتانش ، می گیرد؟
۵-آیا کودک قطعات یک اسباب بازی جورچین شش تکه ای(پازل ۶ تکه ای)را بطور صحیح کنار یکدیگر قرار می دهد؟ اگر اسباب بازی موجود نبود، یک صفحه از یک مجله که روی آن یک تصویر بزرگ است، بردارید و آن را به شش قسمت ببرید.آیا کودک شما آنها را بطور صحیح کنار یکدیگر قرار می دهد؟
۶-آیا کودک با نگاه کردن به شکل می تواند شکلی مشابه آن را با استفاده از مداد یا مداد رنگی بر روی یک ورق کاغذ بکشد؟(بدون اینکه کاغذ خود را بر روی شکل بگذارد و کپی کند آنچه کودک شما رسم می کند، باید از نظر طرح مشابه شکلی باشد که به او نشان داده اید، ولی اندازه آن می تواند متفاوت باشد.)
تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی در حیطه حل مسئله
پیش از پاسخ دادن مطمئن شوید که هر فعالیت را در مورد تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی مشاهده یا تجربه کرده اید .
١- زمانی که به تصویر زیر اشاره می کنید و از کودک می پرسید “این چیه؟” آیا کودک در پاسخ کلمه ای را می گوید، که به معنی یک شخص باشد؟ پاسخ هایی مثل “آدم برفی”،”پسر”،”مرد”،”دختر”،”بابا” صحیح هستند.لطفا پاسخ کودک را در اینجا بنویسید.
٢- زمانی که می گویید”بگو هفت، سه”، آیا کودک همین دو عدد را با آن ترکیبی که گفته اید تکرارمی کند؟نباید این اعداد را تکرار کنید.در صورت لزوم، دو عدد دیگر از اعداد را امتحان کنید و بگویی،”هشت،دو” کودک باید فقط یک جفت اعداد را به طور صحیح تکرار کند تا پاسخ “بله”را برای این سوال علامت بزنید.
٣- به کودک نشان دهید که چگونه می توان با چند مکعب،جعبه، یا قوطی یک پل مشابه شکل مقابل ساخت . آیا او با ساختن چیزی مشابه آنچه شما درست کرده اید ، از کار شما تقلید می کند؟
۴-زمانی که می گویید،”بگو پنج،هشت،سه” آیا کودک همین سه عدد را با آن ترتیبی که گفته اید تکرار می کند ؟ نباید این اعداد را تکرار کنید. در صورت لزوم ، سه عدد دیگر را امتحان کنید و بگویید،”بگو شش، نه، هفت”، کودک فقط باید یک مجموعه را به طور صحیح تکرار کند تا پاسخ “بله” را برای این سوال علامت بزنید.
۵- زمانی که از کودک می پرسید،”کوچکترین دایره کدام است؟”آبا به کوچکترین دایره اشاره می کند؟سوال را بدون استفاده از اشاره ، حرکات چهره یا نگاه کردن به کوچکترین دایره بپرسید ؟
۶- آیا کودک با پوشیدن لباس های دیگران و “ادا در آوردن وانمود می کند کسی با چیز دیگری است ؟برای مثال ، کودک ممکن است به شکل های مختلفی لباس بپوشد و وانمود کند که یکمامان ، بابا،خواهر یا یک حیوان یا موجود خیالی است.
تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی در حیطه شخصی-اجتماعی
پیش از پاسخ دادن مطمئن شوید که هر فعالیت را در مورد تواناییهای کودکان در ۴۲ ماهگی یا ۳ و نیم سالگی مشاهده یا تجربه کرده اید .
١-زمانی کودک به آینه نگاه می کند وکسی پرسید “توی آینه کیه؟” آیا در پاسخ می گوید “من” یا اسم خودش را بیان می کند؟
٢-آیا پالتو ،ژاکت یا پیراهن خودش را بدون کمک می پوشد ؟
٣- با استفاده از عین این کلمات ، از او بپرسید”تو دختر هستی یا پسر؟” آیا پاسخ صحیحی به این پرسش می دهد.
۴- آیا زمانی که یک کودک یا بزرگسال دیگر در نوبت است، او نیز نوبت را رعایت کرده و منتظر نوبتش می ماند؟
۵- آیا با استفاده از وسایل آشپزخانه و غذاخوری برای خودش غذا می کشد. بعنوان مثال با استفاده از یک قاشق بزرگ ماست را از یک کاسه بر می دارد و در ظرف خود می ریزد؟
۶-آیا بدون کمک و به تنهایی، دست و صورتش را با آب و صابون شسته و با حوله خشک می کند ؟